Czym są skład i łamanie tekstu?

Zanim powstanie książka

Przygotowanie treści każdej książki czy gazety to bez wątpienia czasochłonne zadanie. Zanim jednak inni będą mogli ją przeczytać w formie pełnoprawnego wydawnictwa, trzeba wykonać szereg prac związanych z publikacją. To dzięki nim wszystko nabiera spójności.

Jednymi z nich są składanie i łamanie tekstu. Następują, gdy tekst jest już po redakcji oraz korekcie. Ich właściwe przeprowadzenie może okazać się decydujące dla sukcesu wydawnictwa.

Czytaj też: Wszystko, co musisz wiedzieć o druku książek.

Czym jest łamanie tekstu?

Łamaniem określamy w teorii działania polegające na „układaniu” tekstu. Najczęściej chodzi etap pracy związany z umieszczaniem treści w kolumnach. Łamanie polega zatem na nadaniu odpowiedniej formy.

Czynność tę wiązało się niegdyś z ułożeniem szpalty tekstu w łamy na kolumnie, zaprojektowaniem czcionki, tabel, wykonaniem grafik pagin górnych oraz dolnych czy wlaniem zdjęć wraz z ich podpisami. Dziś, w erze DTP (ang. desktop publishing), terminy „skład” i „łamanie” niejednokrotnie się przenikają, a nawet bywają używane zamiennie (co wyjaśniamy dalej). Przyjmuje się jednak, że łamanie określa szereg czynności wykonywanych przy układaniu elementów tworzących obraz strony publikacji.

Opisywany termin dotyczy głównie wydawnictw książkowych i gazetowych, a więc takich, gdzie dominuje słowo pisane. Współcześnie mówi się o łamaniu czyjejś książki, pracy, ulotki czy wizytówki. Nie dotyczy ono natomiast takich materiałów jak plakaty czy roll-up.

Skład tekstu – co to jest?

Dawniej nazywano składaniem układanie tekstów z czcionek lub wierszy linotypowych. Opracowanie odbywało się ręcznie bądź z użyciem maszyn odlewających. Dziś jest ono zdecydowanie prostsze.

Podczas składania sam tekst modyfikuje się w taki sposób, by odbiorca otrzymał estetyczną, łatwą w przyswojeniu, zwartą treść. W ten sposób katalogi, książki czy gazety przystosowuje się do norm typograficznych. Składanie obejmuje m.in. dobór czcionki i jej wielkości, pagin czy ilości stron.

Składanie i łamanie książek do druku w erze DTP

Dziś zecerstwo wyszło z obiegu, a publikacje przygotowuje się komputerowo. W praktyce więc  łamanie i skład są terminami stosowanymi wymiennie lub łącznie. Obejmują szereg operacji związanych z formatowaniem tekstu, jego korektą czy usuwaniem tzw. bękartów, wdów i sierot itd. Ostatecznie w ten sposób uzyskuje się plik gotowy do wysłania do drukarni.

Kto odpowiada za skład i łamanie tekstu?

Kiedyś za skład tekstu i jego łamanie odpowiadali zecer i łamacz. Obecnie za dobrze wykonane skład i łamanie odpowiada tzw. detepowiec. Wykorzystując dedykowane programy, przeprowadza oba opisane działania, a więc zarówno składa, jak i łamie teksty książek czy innych publikacji.

Jaki jest koszt składu i łamania tekstu?

Na ostateczną cenę składu i łamania tekstu wpływa kilka czynników. Obejmuje ona m.in. korektę i redakcję. Zależy też od ilości stron. Wydatki uwzględnia się zwykle w całkowitych kosztach wydawniczych. Więcej na ten temat pisaliśmy tutaj: Ile kosztuje wydanie książki?

Podsumowanie

Zalety właściwie wykonanych składu i łamania tekstu to estetyczność i przejrzystość tekstu. Zapewniają wygodę czytania oraz wpływają na atrakcyjność publikacji, co może korzystnie wpłynąć na jej sukces. Aby tak się stało, potrzeba jednak sporo doświadczenia, umiejętności oraz bogatej wiedzy.

Szukasz solidnej drukarni, która może Ci je zagwarantować? Masz pytania dotyczące przygotowania druku materiałów? Chętnie pomożemy.

Skontaktuj się z nami już teraz.