Jak idealnie dobrać rozdzielczość DPI do druku?

Jak idealnie dobrać rozdzielczość DPI do druku?

Błędnie dobrana może skutkować słabej jakości wydrukiem lub dużą wagą pliku utrudniającą jego przetwarzanie. W tym artykule dowiesz się m.in.:

• Czym jest DPI (i czym się różni od PPI).
• Jak się ją oblicza.
• Czym skutkuje zbyt niska lub zbyt wysoka rozdzielczość grafik.
• Jak ją dostosować do konkretnych materiałów.
• O czym pamiętać, przygotowując pliku do druku.

DPI – co to takiego?

DPI jest jednostką stosowaną do określania rozdzielczości druku obrazów generowanych przez urządzenia wyjściowe komputerów (drukarki, plotery, naświetlarki itp.). Rozwinięcie skrótu brzmi: dots per inch, co w wolnym tłumaczeniu oznacza liczbę punktów obrazu przypadającą na jeden cal. Wartość DPI służy do określania rozmiaru wydruku obrazu na podłożu względem rzeczywistego rozmiaru obrazu, który traktowany jest jako łączna liczba pikseli w kierunku pionowym i poziomym.

Jednostka DPI opisuje stopień oddawania szczegółów obrazu (rozumianego jako układ punktów), a także określa gęstość i możliwość ich uchwycenia. Popularyzacja pojęcia oraz jego rozpowszechnienie sprawiło, że często stosuje się je jako potoczny zamiennik PPI. Wyjaśnijmy sobie zatem...

Czym różni się DPI od PPI?

PPI (ang. pixels per inch – piksele na cal) to skrót oznaczający miarę rozdzielczości obrazów rastrowych, czyli – mówiąc najprościej – cyfrowych zdjęć. Jaka jest różnica pomiędzy DPI i PPI? Wartość pierwszej jednostki określa liczbę plamek wydrukowanych na jednym calu obrazu wydrukowanego za pomocą np. drukarki. Natomiast wartość PPI odnosi się do liczby pikseli zawartej w jednym calu obrazu wyświetlanego na monitorze komputera (desktop), np. projektu graficznego broszury, koperty, zaproszenia.

Dlaczego DPI i PPI często są ze sobą mylone?

Przede wszystkim dlatego, że oba pojęcia odnoszą się do rozdzielczości. Warto jednak pamiętać, że DPI dotyczy wyłącznie maksymalnej precyzji, z jaką drukarka może generować grafiki z wykorzystaniem tuszu. PPI tyczy się natomiast samej grafiki; faktycznej rozdzielczości obrazu cyfrowego i finalnej jakości wydruków.

Jak oblicza się DPI?

Najczęściej spotykanymi wartościami w wytycznych drukarni są 300 DPI lub 350 DPI. Dlaczego? Aby to wyjaśnić, należy sobie przybliżyć jeszcze jedno niezwykle istotne pojęcie...

LPI – miara liniatury rastra

Ten określający budowę rastra drukarskiego parametr jest jednym z najważniejszych w poligrafii. Wartość LPI (ang. lines per inch) określa, ile kropek lub linii można ułożyć obok siebie na jednym calu. Im wyższe LPI, tym większa liczba kropek rastra, co w efekcie oznacza większą szczegółowość obrazu.

Aby wskazać pożądaną dla konkretnego wydruku wartość DPI, LPI mnoży się przez pierwiastek z dwóch, czyli liczbę 1,41. Aby obliczenia były łatwiejsze, przelicznik ten powszechnie zaokrągla się do 2. Przykładowo, 300 DPI stosuje się dla liniatury 150 LPI (absolutne minimum przy dzisiejszej technologii), a 350 DPI – dla liniatury rastra równej 175 (współczesny standard).

Niskie i wysokie DPI a jakość i rozmiar wydruku

Mogłoby się wydawać, że im większa wartość DPI, tym lepiej. To poważny błąd. Zbyt mała wartość DPI powoduje niską jakość wydruku, jednak zbyt wysoka zwiększa wagę pliku, utrudniając jego przetwarzanie czy przesyłanie.

Czym się zatem kierować, przygotowując pliki do wydruku, zachowując ich dobrą jakość? Na początek warto w ogóle sprawdzić, jaką rozdzielczość lub ile DPI posiada Twój projekt.

Jak sprawdzić rozdzielczość pliku do druku?

Możesz to zrobić na dwa sposoby:

• W programach graficznych.
• W systemie operacyjnym.

Jeśli posiadasz np. Photoshopa, wystarczy, że wejdziesz w opcję Rozmiar Obrazu i stamtąd odczytasz wartość DPI.

Jeśli nie używasz programów graficznych, kliknij prawym przyciskiem myszy na plik i wejdź we właściwości obrazu. Na komputerze z systemem Windows będzie to pole Właściwości i zakładka Szczegóły, na komputerach z MacOS – Informacje (pojawi się tabela, a w niej opcja Więcej informacji). Odczytaj wartość DPI lub ilość pikseli w obrazie (np. 1500 × 1200).

Co właściwie dają powyższe odczyty?

Wartość DPI a rozmiar i jakość wydruku

Załóżmy, że chcesz wydrukować projekt broszury o wymiarach 21 × 29,7 cm. Wymiary Twojego projektu to 2480 × 3508 (szerokość x wysokość). Chcesz sprawdzić, czy DPI 300 jest właściwe dla osiągnięcia wysokiej rozdzielczości. By to zrobić, skorzystaj z poniższego wzoru:

szerokość pliku zdjęciowego w pikselach : wartość wymaganego DPI = szerokość wydruku w calach x 2,54 ~ szerokość boku wydruku w centymetrach

Twoje obliczenia dla obu wymiarów (wysokość i szerokość) będą wyglądały tak:

• 2480 / 300 = 8,27 cali x 2,54 ~ 21 cm
• 3508 / 300 = 11,69 cali x 2,54 ~ 29,7 cm

Zastosowanie powyższego wzoru i wyniki obliczeń pokazują, że możesz z powodzeniem drukować projekt przy wartości 300 DPI, zachowując dobrą jakość wydruku. Warto pamiętać, że wartość ta, choć bardzo powszechna, to nie dotyczy każdego rodzaju materiałów. Niekiedy można ją zaniżać, wciąż otrzymując zadowalające rezultaty (o czym przeczytasz niżej).

Co zrobić, gdy plik nie ma 300 DPI?

Można spróbować w prosty sposób zwiększyć rozdzielczość grafik w programie graficznym, np. Photoshopie, uruchamiając opcję Rozmiar obrazu (skrót: Ctrl+Shift+L w Windowsie), gdzie po zwiększeniu rozdzielczości oprogramowanie samo dorobi brakujące piksele. Zmieniając DPI, odznacz opcję Ponowne próbkowanie.

Pamiętaj też, że taka ingerencja w plik sprawdzi się wyłącznie w przypadku małych, kosmetycznych zmian, a we wszystkich innych pogorszy jakość obrazu. Łatwiej jest pomniejszać rozmiary grafiki dla uzyskania większego DPI, aniżeli na odwrót.

Rozdzielczość DPI a rodzaj materiałów

Zasada jest prosta:  im większe wymiary wydruku, tym mniejsza rozdzielczość jest niezbędna. Podstawową kwestią jest zastanowienie się nad:

• rodzajem materiału,
• rozmiarami, jakie ma posiadać wydruk oraz nad tym,
• odległością, z jakiej odbiorca będzie oglądał obraz / grafiki.

O ile dzisiejsza technologia pozwala na drukowanie w naprawdę wysokich rozdzielczościach, o tyle nie zawsze warto wykorzystywać pełnię ich możliwości. Zupełnie innymi prawa obowiązują bowiem w przypadku plików do druku na mniejszych formatach (np. bilety, bony i vouchery, wizytówki itd.) niż w przypadku druku odbieranego z większej odległości.

Jak dobrać odpowiednie DPI dla mniejszych wydruków?

Wartość 300 DPI i 350 DPI stosuje się zwykle dla większości materiałów, które najczęściej ogląda się z bliska, trzymając w dłoniach (czasopisma, katalogi, ulotki, winietki itp.).

250 DPI używa się powszechnie dla materiałów takich jak plakaty o formatach równych i większych niż B1, B2 lub A1, A2 (projekty oglądane z małej odległości).

150 DPI to optymalna rozdzielczość (tzw. branżowy standard) dla wydruków typu roll-up, które najczęściej ogląda się z daleka.

Warto pamiętać, że każdorazowe podnoszenie wartości DPI dla poszczególnych projektów poprawi ich jakość (szczegółowość), ale i zwiększy wagę plików. Warto zachować umiar. Jeśli dana wartość jest wystarczająca dla uzyskania materiałów w pożądanej rozdzielczości (bez tzw. pikselozy), to nie opłaca się jej podnosić.

Jaka rozdzielczość DPI w przypadku druku wielkoformatowego?

Druki wielkoformatowe nie potrzebują tak dużej wartości DPI jak materiały, które trzymamy w rękach. Materiały te ogląda się zwykle z odległości, a im dalej znajduje się odbiorca, tym trudniej dostrzec mu szczegóły i detale. Dla druków wielkoformatowych, takich jak np. druk plakatów B1, stosuje się najczęściej rozdzielczości poniżej 150 DPI, np.:

• 72 DPI – większe wydruki wielkoformatowe (np. średniej wielkości baner 2 × 1 metr);
• 40–60 DPI – tę niższą rozdzielczość stosuje się, drukując bardzo duży projekt banera czy plakaty wielkoformatowe.

Jak dobrać DPI pliku przygotowywanego do druku?

Dobranie właściwej wartości DPI to jedno z kluczowych zadań, jakie trzeba wykonać, przygotowując pliki do druku. Idealnie dopasowana pozwoli Ci otrzymać produkt, który cechuje wysoka rozdzielczość i głębia szczegółów. Wydrukowany obraz będzie wyraźny i ostry, bez pikseli czy rozmytych krawędzi, co wzmocni jego walory estetyczne czy – w przypadku materiałów reklamowych – efekt perswazji.

Warto pamiętać, że z dbałością o wysoką rozdzielczość nie warto przesadzać. Magiczne 300 DPI to jedynie pewna wartość umowna, a zwiększanie rozdzielczości zwiększa wagę plików. Przygotowując materiały do druku, pamiętaj o następujących kwestiach:

• Sprawdź ich bazową rozdzielczość w programie graficznym lub systemie operacyjnym.
• Jeśli Twój plik nie posiada dostatecznej rozdzielczości, sprawdź, czy możesz ją poprawić bez widocznej utraty jakości zdjęcia. Przydatnym narzędziem może okazać się interpolacja pozwalająca na wygładzenie ostrych krawędzi pikseli.
• Dla druku wielkoformatowego możesz wybrać wartości zdecydowanie mniejsze niż 300 DPI.
• Nie podnoś rozdzielczości do maksimum, jeśli nie jest to konieczne, by nie zwiększać wagi pliku.
• W przypadku zdjęć niższej rozdzielczości nie powiększaj sztucznie DPI. Decyzję o wydruku oraz jego jakości pozostaw drukarni.

Ponadto koniecznie zapoznaj się z zaleceniami dostosowanymi do urządzeń drukarskich. My zamieściliśmy je tutaj: Jak przygotować pliki do druku. Jeśli szukasz doświadczonego i sprawdzonego partnera do wyduku Twoich materiałów – zapraszamy do kontaktu!