Jaka jest najlepsza czcionka do czytania?

Czcionka a font – czym się różnią?

Przy tej okazji warto zatrzymać się nad dwoma pojęciami: fontem oraz czcionką. Niejednokrotnie używa się ich zamiennie, co wśród specjalistów często budzi zastrzeżenia. Szczególnie jeśli chodzi o czcionkę i posługiwanie się tym terminem w odniesieniu do publikacji w Internecie.

Aby uniknąć nieporozumień, wyjaśnijmy krótko różnicę. Otóż font to zestaw czcionek w formie elektronicznej zakodowany dla danego programu bądź urządzenia. Natomiast czcionką określamy rodzaj stempla czy pieczątki odpowiadający jednemu znakowi bądź ich zbiorowi. Termin ten jest zatem bliższy drukowi.

W linku niżej, w dalszej części artykułu znajdziesz obszerniejsze wyjaśnienie tematu. My natomiast przejdźmy do meritum.

Najlepsza czcionka do czytania – jaka powinna być?

Arial, Comis Sans, Times New Roman? Niektórym z nas mogłoby się wydawać, że popularna czcionka to czcionka czytelna. Praktyka pokazuje jednak co innego, szczególnie w odniesieniu do stron internetowych. Zresztą w ich przypadku – zgodnie z tym, co wyjaśniliśmy sobie powyżej – zastosowanie znajdzie zresztą pojęcie "fonty", a nie "czcionki".

A zatem: Które czcionki lub fonty są najlepsze do czytania?

Zanim odpowiemy na to pytanie, należy określić, skąd odczytywać będziemy tekst. Zwykle są to:
●    Publikacja fizyczna (np. czasopisma, katalogi, książki, pocztówki itd.).
●    Ekran monitora (komputera, smartfona czy tabletu).

Warto zdać sobie sprawę, iż w odniesieniu do liter i tekstu w typografii funkcjonuje termin czytelność. Odnosi się on do czytania jako czynności. Wskazuje, czy jest ona łatwa i przyjemna, tzn. nie męczy naszych oczu oraz mózgu.

Sprawa czytelności tekstu wygląda nieco inaczej, gdy mówimy o czytaniu na stronach internetowych, inaczej zaś, gdy odniesiemy ją do treści zawartych na kartach książki. Przyjrzymy się poszczególnym różnicom i wskażmy, od czego zależy fakt, że tekst dobrze nam się czyta albo na wyświetlaczu, albo na kartce papieru.

Bezszeryfowa czcionka na stronie internetowej

Internet lubi prostotę, przejrzystość i szybkość. To samo dotyczy fontów na stronach internetowych. Kształty liter mają być jak najprostsze, szerokość znaków taka sama, a same znaki nie powinny się ze sobą stykać. W związku z tym odpadają nam fonty z wszelkimi "ozdobnikami" (o nich poniżej), np. fonty szeryfowe (serif).

W większości przypadków witryny www wykorzystują czcionki oferowane przez darmową bibliotekę Google Fonts (korzystają z niej dokumenty Google Docs). Znajdziemy ich tam ponad 900. Udostępniane są na licencji open source. Oznacza to, że czcionki od Google mogą być używane za darmo, bez obawy o naruszenie praw autorskich.

Tworząc tekst, np. wpisy na blogu, możesz wykorzystać któreś z nich. Powinny być to fonty bezszeryfowe (sans serif), tzn. takie, których krój pisma pozbawiony został ozdobników w postaci ogonków, prosta, konkretna i minimalistyczna.

Więcej na temat czcionek oraz fontów szeryfowych i bezszeryfowych dowiesz się tutaj: Rodzaje czcionek, czyli jak wybrać czcionkę idealną.

Popularne fonty, które możesz wykorzystać, to m.in.: Amatic SC, Comfortaa, Courgette, Georgia, Helvetica, Merriweather, Montserrat, Open Sans, Oswald, Poppins, Raleway, Righteous, Roboto Condensed, Roboto, Teko, Ubuntu czy Verdana.

Nieczytelna czcionka na stronie www - czcionki szeryfowe

Jaka czcionka na pewno nie nadaje się na stronę internetową? W pierwszej kolejności do zestawienia zaliczyć należy każdy "szeryf", czyli krój pisma ze znakami w tekście wzbogaconymi ozdobnikami w postaci ogonków o ukośnych lub poprzecznych kształtach. Nie sprawdzą się więc wspomniane wyżej Arial, Comic Sans czy Times New Roman.

Zdania, w których znak posiada wspomniane dekoracje, czyta się wolniej. Oznacza to, że trudniej czytać go na ekranie komputera czy smartfona. Czcionkę i litery w stylu szeryfowym zaprojektowano bowiem do druku papierowego.

Najlepsza czcionka do pisania i czytania książek

Jaka czcionka będzie najlepsza w przypadku książek? Co warto pisać dużą czcionką? Jaką czcionką posłużyć się na okładce, by wszystko było czytelne, a sama okładka pozostała atrakcyjna wizualnie?

Czcionka do pisania to jedno. Co innego natomiast oznacza czcionka do czytania. W pierwszym przypadku dobrać ją możesz w zależności od własnych preferencji. W drugim powinna ona odpowiadać nie tylko Tobie, lecz także odbiorcy tekstu.

W przypadku książek drukowanych najpopularniejszymi wyborami są klasyczne i eleganckie: Baskerville, Bodoni, Caslon, Garamond, Minion, Sabon, Caslon, Times New Roman czy Utopia. Polecany rozmiar fontu do druku książek to natomiast 11,5 pt.

Jaka czcionka na okładkę książki?

Pierwszym przykuwającym uwagę elementem książki jest jej okładka. Czcionka na nią, podobnie jak czcionka na tytuł, może być zatem bardziej wymyślna i nastawiona na przyciągnięcie uwagi odbiorcy. Niekiedy tytuły pisane są wielkimi literami, aby łatwo je było dostrzec z daleka w witrynie sklepowej.

Na okładce sprawdzić się mogą zatem zarówno Times New Roman jak i Open Sans. Wszystko zależy od przyjętej strategii promocyjnej. Warto pamiętać, że czcionka na okładkę musi odpowiadać koncepcji estetycznej wydawnictwa, współgrając z innymi elementami graficznymi.

Jaki rozmiar czcionki do czytania jest najlepszy?

Ponownie przyjrzyjmy się dwóm przypadkom. Pierwszy to font na stronie internetowej, drugi – wielkość czcionek w przypadku książki.

Czytelne fonty na stronach www to zwykle takie, których wielkość wynosi od 11 do 16 px (pikseli). Ogólna zasada brzmi: im większe znaki, tym bardziej czytelny dokument. Wynika to m.in. z faktu, że ekrany umieszczone są zwykle dalej od naszych oczu, aniżeli kartka książki.

W książkach dowolność jest znacznie większa, ponieważ wielkość znaków dopasowuje się w zależności od formatu czy wytycznych danej drukarni bądź wydawnictwa. Zasadniczo chodzi o to, by czytanie sprawiało przyjemność, dlatego czcionka do książki nie może być za mała lub nieczytelna.

Nie tylko rozmiar czcionki, czyli co jeszcze wpływa na czytelność tekstu

Dobra czcionka to nie wszystko. Warto zastanowić się również, co jeszcze obok niej ma znaczenie na odbiór tekstu i wpływa na to to, że czytanie w książkach czy w Internecie staje się wygodniejsze. Jeśli chcesz uniknąć najpowszechniejszych błędów, koniecznie zwróć uwagę na takie aspekty jak:
●    Interlinia - odstępy między wierszami (optymalna wartość na stronie internetowej to zwykle 150%, dla książek – 13 pt)
●    Kolorystyka - czcionkę od tła należy odróżnić, ale... bez przesady. Jeśli widziałeś w Internecie straszaki w postaci żółtych liter na czarnym tle, z pewnością rozumiesz, o co chodzi.
●    Wyrównanie tekstu (justowanie) - nie jest ono tak istotne w przypadku witryn internetowych, jednak w przypadku książki tekst powinien być wyrównany. Nadaje to tekstowi jednolity i estetyczny wygląd.

Podsumowanie

Pamiętaj, że dokonując wyboru, warto trafić z czcionką czy fontem tak, by odpowiadały identyfikacji wizualnej strony, marki czy serii książek.